تدوین مدل قضاوت حرفه‌ای حسابرسان مستقل

هدف: با توجه به اهمیت موضوع قضاوت حرفه‌ای در حسابرسی، هدف این پژوهش تدوین مدلی برای قضاوت حرفه‌ای حسابرسان مستقل، با توجه به ویژگی‌های محیطی و شرایط حاکم بر حرفه حسابرسی کشور است. روش: در این پژوهش، از روش پژوهش کیفی و رویکرد مبتنی بر نظریه‌پردازی زمینه‌ای استفاده شده است. به این منظور با نظرسنجی از 18 خبره حرفه حسابرسی، عوامل تأثیرگذار بر قضاوت حرفه‌ای حسابرسان بررسی شد و در انتها مدلی یکپارچه برای قضاوت حرفه‌ای ارائه شد که دربردارنده شرایط علّی، عوامل مداخله‌گر و بستر و همچنین راهبردهای مربوط به قضاوت حرفه‌ای و پیامدهای هر یک است. یافته‌ها: نتایج به شکل‌گیری یک مدل پارادایمی انجامید که در این مدل، 13 مقوله برای شرایط علّی، 5 مقوله در زمینه بستر، 8 مقوله برای شرایط مداخله‌گر، 4 مقوله برای راهبرد و 5 مقوله در زمینه پیامد مرتبط با پدیده اصلی پژوهش (حرفه‌ای بودن قضاوت) شناسایی شد. نتیجه‌گیری: قضاوت حرفه‌ای حسابرسان مستقل، ماهیت پیچیده و چندوجهی دارد و علاوه بر ویژگی‌ها و عملکرد شخصی حسابرسان، تحت تأثیر ویژگی‌های شرکت، ذی‌نفعان، محیط قانونی و مقرراتی پیرامون قرار می‌گیرد، از این رو، به‌منظور بررسی جامع‌تر موضوع، مدل‌سازی قضاوت حرفه‌ای حسابرسان مستقل از جنبه‌های مختلف بررسی شده است.